Een veel voorkomend twijfelpunt is de zogeheten ‘bezits-s’of ‘genitief-s’. Dit is de -s die wordt toegevoegd aan een naam (in welke vorm dan ook). Dat die -s er moet komen is voor velen bekend, maar wanneer moet het nu aan elkaar en wanneer moet er een apostrof tussen de naam en de s?
In het Nederlands worden de bezits-s en de naam van de bezitter aaneengeschreven:
Djuzz is Lisannes bedrijf.
In principe worden de bezits-s en de bezitter dus aaneengechreven, TENZIJ de toevoeging van de -s een verandering in klank zou betekenen. In dit geval wordt er een’ apostrof tussen de twee elementen geplaatst. Deze klankverandering vindt alleen plaats wanneer de laatste lettergreep eindigt op: a, i, o, u, y of een e [ee]. Dit zijn allemaal lange klanken, die bij toevoeging van de –s zouden veranderen in korte klanken.
Neem bijvoorbeeld koala:
X Eucalyptus is de koalas lievelingseten.
Eucalyptus is de koala’s lievelingseten.
Zonder de apostrof zou de a als een [ah] klinken en niet als een [aa].
In het geval van mijn voornaam (Lisanne) gaat het om een korte –e [uh]. Bij deze lettergreep vindt geen klankverandering plaats na toevoeging van de –s, waardoor het gewoon aaneengeschreven wordt (Lisannes bedrijf).
Wanneer de lettergreep voor de bezits-s eindigt op een dubbele klinker (bijvoorbeeld -ee)óf een tweeklank (bijvoorbeeld –au), wordt de bezits-s ook direct aaneengeschreven. Zonder apostrof.
X Renee’s moeder
Renees moeder
X Jildou’s fiets was gestolen
Jildous fiets was gestolen
Tot slot heb je ook nog gevallen waar de laatste lettergreep al eindigt op een –s, of een ‘hoorbare sisklank’. In deze gevallen komt er wel een apostrof ter verduidelijking van het bezit, maar wordt er geen extra –s toegevoegd.
X Dat is Bas fiets
X Dat is Bas’s fiets
Dat is Bas’ fiets
In de eerste zin is het onduidelijk dat het daadwerkelijk om bezit gaat. De intuïtieve reactie is om te denken dat het om een zonder hoofdletter geschreven achternaam gaat (Bas Fiets). In de tweede zin is er onnodig een extra –s toegevoegd.
Het groene boekje wordt tegenwoordig minder strikt gevolgd dan vroeger, dus twijfelgevallen bieden in deze situatie best ruimte voor de apostrof. Voeg een apostrof toe als je niet zeker bent of iets al dan niet direct aaneengeschreven wordt, óf als het in jouw ogen verwarring in de uitspraak brengt.